In verband met het steeds verder oplopend aantal Corona-besmettingen heeft het bestuur besloten het Streekmuseum per direct te sluiten, om de gezondheid van bezoekers en medewerkers niet in gevaar te brengen.
Vooralsnog is het museum gesloten tot medio januari 2021. Afhankelijk van de ontwikkelingen zal dan bekeken worden of het museum weer open kan gaan en zo ja onder welke voorwaarden.
Wij houden u op de hoogte.

Let op uw gezondheid en op elkaar!

Wij wensen u Prettige Kerstdagen en bovenal een Gezond en Gelukkig 2021 !

Bestuur en medewerkers van Streekmuseum Elsloo.

Bijvangst grindwinning Consortium Grensmaas Maasoever levert honderden archeologische vondsten op
Archeologisch onderzoek in de rivierbedding heeft tijdens de uitvoering van het project Grensmaas vele honderden vondsten opgeleverd die een verrassend en soms zelfs nog ongeschreven verhaal opleveren over de Zuid-Limburgse Maas als oorlogsfront, als scheepsroute, als handelsverbinding en als viswater.

Een van de meest fascinerende hoofdstukken van dat verhaal is de vondst van opvallend veel wapentuig uit de periode dat de Vikingen in deze regio actief waren.

Eén van de archeologische vondsten van het Grensmaas project is deze Vikingen bijl, een pareltje uit het archeologisch depot van De Vondst in Heerlen. De Scandinavische bijl, waarvan de steel is vergaan, is gevonden langs de Maas bij Elsloo. Het is het eerste exemplaar dat in Nederland is ontdekt.
En daarmee -en ontelbare andere Viking-vondsten- is tevens ook het bewijs geleverd dat de Noormannen in deze contreien zijn geweest.

Foto boven: visitzuidlimburg - embed

Trampelentaere door Aelse kóm ich haos eeder waek waal éns langs 't Blúúske in Katsep. Geréigelt mót ich dan weer trukdénke aan de zoomerkirmesse óét de jaore 1945-1950. 't Blúúske woor dan gebrúúk es rösêltjer bíé 't rónjttrëkke van de presêsse.

Op die kirmesdaag spitsde zich de méíste luuj van Aelse. Dan kooste ze veur 'n paar daag dae rot-tíét vergaete woo-in ze laefde. D'n aorlog waor dan waal euver, mèr d'n ermoot waor nog dao. En ouch dat allezelaeve hêl sjófte óm e bitje rónjt te kénne kómme. Daag in, daag óét.
Ich zal trachte uch te verdutsje wíe dat in z'n werk ging. Dao ging allezelaeve 'n prúim wirk aan veuraaf, dat gaef ich uch op e breefke. Laote veer dan mèr beginne, zag de vos taenge de hinne.

Dan begin ich mèr mit de kníén dae op kirmeszóndig bíé väöl Aelsenaere op de taofel kaom. Om 'ne kníén bíé de middig te höbbe, móste bíé d'n éin of angere dae kníen trók, de kníen bestëlle dieste nwèdig houws. In 't vreugjaor gingste dan díen kníen aafhaole óm ze vët te maste. Dóé mós zelf zörge veur 't voor; 'n gesjêf mit kníensvoor besting neet. Daoróm zaogste vanaaf 't vreugjaor väöl mansluuj mit 'n mênjel of e körfke achter op de fits door Aelse fitse. Méístes wis eederéín waal 'ne graaf wooste dóédistele, serêl, reinvaart en anger króét koos vénje. Dat snee 'r dan mit e mêts of kníép aaf. Veur 't geval dat 'r goot graas vónj, houw 'r 'n zeekel bíé zich. Houw 'r géin zeekel dan deeg 'r dat graas króéwe. Dao mót aevel ouch waal gezag waere dat 'r op z'ne tíét mit angere sting baare te bénje of te aubette. Dao deege ze zich waal de tíét veur aan.

Ouch houwste van die gelökkige Aelsenaere die 'ne moostem houwe. In dae moostem waor dan geméínlik e stökske graas. Dat gebrúúkde de vrouw es bléík. Ze lag dao de wêsj te bleike ês de zón sjeen. Zwa woor de wêsj sjwan wit. Häöre man fisternölde van kúúkedraod, gêt latte en kaeperkes e saortemënt kwaij van 2 bíe 1 maeter. Aevel zónger baojem. Dao zat 'r dan de kníén in. Houw de kníén 't graas kort aafgevraete dan woor de kwaij wier getrókke. Zwa koos de kníén zich weer begaaije aan núút lank en vees graas. Waeme de keutele opruimde, wéít ich neet.

Eederéin houpde mèr dat de kníén zich goot zou sjikke. Dus dat 'r neet alléin lang hwarre mèr veural dikke achterpwêt en 'ne dikke rök zou kríége. Wíeväöl kníen eine houw, hing aaf van de grwètte van de femíéje. En ouch van de kwaije die 'r houw. Dat verstéít zich. Daegeene, dae géíne aart houw óm kníen te maste, of géin plaats houw, mós ze maonje veur de kirmes bíé 'ne boer of 'ne angere fokker bestëlle. Anges houw 'r mit de kirmes géíne kníén in de kaetel. Waor de daag gekómme, dónderdig of vríedig veur de kirmes, dan woor de kníen in z'ne nak gehóuwe. Ze pakde de kníén dan mit éí hènjt bíé z'n achterpwèt en heele 'm 't ungerstebaove. Dan heeve ze 'm mit 't anger aope hènjt in z'ne nak. Mit éín gooj petat waor de knien dan geréít veur de kaetel.

Euveral zaogste de kníen aan hun achterpwêt aan de wêsjdraot hange óm geslach en gestrúíp te waere. Dat strúípe waor trouwes ouch 'n kóns. Wie minder me in 't vêl houw gesneeje, wíe mjè me van de lómmele-krjèmmer, dae ze kaom ophaole, bäörde. Waor 'ne kníén gestruip dan woor 't vêl gevölt mit strwè. Dus de haorige kènjt zaot aan de bénnekènjt. De krjèmmer hing de vêlle aan 'ne stêk van 'ne maeter of tsjwè. Zwa leep 'r mit tóére mit de stek op z'n sjouwers woo 15 vêlle aanhinge. De krjèmmer betaalde e paar dubbeltjes of gêt rwaije lúíp veur e vêl. Zwa houw de Aelsenaer gêt extraa zóndessênte veur de kirmes.

lómmele-krjèmmer (voddenman, voddenboer, lorrenboer) afbeelding: wikipedia

De kníén is nóé vaerdig óm in d'n aetje gezat te waere. Mèr ich tróe mich neet óm híe gaon te sjríéve wie me de lekkerste kníén in 't zóér maak. Dat mót eederein zelf óétvoogele. Ich wil neet stênse, mèr ich hób 't bëste resêp. Ich hób m'n Mêm aevel op m'n blwatte kneeje en op bêrvesse veut mótte belaove dat nwats te verraoje. Daobíé mós ich zeeker 5 menuute op m'n kneeje op de plaafuuze van de achterkäöke blieve zitte. En dat pitsjde dat 't verrëkde. Mèr ich gebrúúk gróffelsnaegel. Dat maog geer waal wéíte. Zwa zeet geer mèr éns wat 'ne smak wirk 't waor óm 'ne kníén in de kaetel te kríége mit de kirmes.
Hëlgekómbêrves, nóe loup geer nao de super en e keteerke laater höb geer zwaväöl kníen es geer wilt höbbe. Mèr de méíste vaare ouch nog mit d'n ootoo nao de super. Hoove ze neet te sjörge mit de kníén.

Gaot mèr 'ns goot deveur zitte want ich begin nóé mit de vlaai en wat daobíé nwèdig waor. Om vlaai te bakke, móste in dae tíét 'ne grwatte aove höbbe. Vlaai woor mèr hwagóét 3 of 4 kjère per jaor gebakke. Mèr dan waal zwaväöl dat geer 't lichelik neet van mich zult geluive. Dao kóm ich laater op truk. Goot en waal.
In Aelse stinge êttelikke sjanse-aoves. Me gebruukde aevel ouch waal de naam 't bakkes. De naam zaet 't al. Die aoves woore gestaok mit sjanse. In 't naojaor woore de fruitbúim gesnoeijt. Ouch de dáörehëGGe woore dan óngerhènj genómme. Van 't hout maakde ze sjanse. De têk woore bíéjéín geraap en op 'n lèngde van hwagóét 80 cm. aafgehóuwe. Dan woore ze obbéín gebêrmp pës 'ne doorsneet van 50 sentemaeter en bíéjéín gebónje mit dunne gegleujde íézere sjansedraot. Om de sjansedraot goot aan te trëkke gebruukde me 'ne sjanseklöppel. Bíé 't maake van sjanse van däörehëGGe woore lang laere hèisje pës aan de ëllebaog gebrúúk. Ouch houwe ze laere kemasje aan. De sjanse woore dan bíe de aoves obbein gebêrmp. Veer houwe bíé ós geine aove, mèr de achternaober houw waal éíne. Dus woore de sjanse in de hóéswei naeve de däörehëk bíé de naober gelag.

Kirmes... vlaai! ...en väöl  (Afbeelding: embed)

Mèr êffe gêt tösjedoor. Op 'ne gezadde daag zag de Mêm taenge mich dat ich e stök of daartjièn sjanse euver mós gwaije. Nónk Maan {de achternaober} ging d'n aove staoke. Dus ich krwap in m'n korte brook en op m'n klómpe die míét op en begoos sjanse euver te gwaije. Lichelik houw nónk Maan dat gezeen en kaom de moostem in. Hae zag dat 'r 12 gewoone en e stók of 5 däöre sjanse nwèdig houw. Wie ich vaerdig waor, krwap ich nao óngere. Nónk Maan reep mich en zag dat 'r 'ne babbelaer veur mich houw. Dae babbelaer zaog waal gêt raar óét, mèr kóm op. 'ne Babbelaer is 'ne babbelaer, dach ich. Dus ich stwak 'm in m'ne mónjt. Mèr lekker waor toch anges. Ich slikde 'm daoróm mèr aaf. Nónk Maan drèjde zich óm en klènjerde mit e paar sjanse nao 't bakkes. Wie ich êffe laater bíé ós de käöke bénneleep, veulde ich gêt raars in m'ne maag. Ich kreeg ouch krampe. Ich höb zeeker 3 óére mit, wie ze in dae tíét zagte, pênspíen rónjtgeloupe. Nónk Maan höb ich vanaaf dae daag neet mjè gemaog. Dae verrëkkeling houw mich e sjikske gegaeve. 

Wooróm houw nónk Maan zwaväöl sjanse nwèdig? Hae mós 't jèste 'ne aove brwat en daonao 2 aoves vlaaie bakke. In de jèste aove gebruukde hae 12 of 13 sjanse. Dan woor 't brwat gebakke. Bíé de volgende aove, beek 'r vlaaije. Ze houwe géíne thermomaeter óm de hits te maete. Mit hun kénnis zaoge en veulde ze of ze weer e paar sjanse móste staoke veur de volgende aove vlaaje of brwat. En däöre-sjanse gaove mjè hits. Zwa ging dat dóe in ze wirk. 
Ich snap, nao haos 83 jaor, de óétdrökking: "dae haet sjans" nóé nog neet. 't Betéíkent: "hij heeft 'n oogje op iemand of iemand heeft 'n oogje op hem". Wat haet dat mit sjanse te maake? Ként éíne mich hêlpe? Dit êffe tösjedoor.

Zwa 'ne aove woor gebóet van bakstéin, mergel of vêljtbrandstéin en léím. De léngde waor tösje 1 en 3 maeter. De bréítetösje 1 en 2 maeter. De baetere aoves houwe 'ne gewölfde plefóng. Dan woor de hits baeter vasgehóúwe. De aovesmóel koos tóegemaak waere mit 'n iezere plaat van ca.70 bíe 55 cm. D'n aove woor waal goot óngerhouwe. Waore de sjanse óétgebrant dan woor mit 't aomerteníézer, dat 'ne lange íézere haok waor, de rêste van de sjanse en d'n aomer óét d'n aove getrókke. Daonao gebrúúkde me d'n aovewösj. Dat waor 'ne lange houte steel mit aan 't óéténj 'ne wösj strwè of brjèmme. Daomit maakde ze dan de vloer van d'n aove goot zuuver. Dan koos de volgende bak brwat of vlaaije drin. Pës euver e paar waeke. Dan gaon ich ech euver de vlaaije kalle.

Zónger richtig Aelser plat op sjwal
Greujt 't Holles plat wie kwal

Ich wil 't mèr gezag höbbe.

Kómplemënte,

Jo van Sjef van An óét de Héí.

Wie beschikt over informatie of foto’s van onze Elsloose vaders/opa’s die in de jaren 1944-1945 met het Amerikaanse leger of andere geallieerde legers, Duitsland zijn binnengetrokken?

We hebben wel fotomateriaal maar weten niet iedereen te plaatsen. Wellicht herkent u uw vader/opa. Graag willen we uw verhalen en foto’s verzamelen, maar we gaan ook inventariseren wie zich allemaal zich aangesloten heeft en waar ze zijn geweest.
We willen dit stuk vergeten geschiedenis graag onderzoeken en vastleggen.

U kunt ons bereiken via email of 

Vanaf nu staan er weer twee boeken online en die zijn dus gratis te lezen/downloaden. Kijk onder "Publicaties"

Beide boeken zijn geschreven door Elsonaar Jo Cobben, die van het Aelsers plat zijn levenswerk heeft gemaakt.

U vindt hier zijn lijvig woordenboek Nederlands-Aelsers Plat onder de titel "De Platte Aelsenaer" 
Dit woordenboek is doorzoekbaar met de sneltoets Ctrl + F6 (Windows) of Command + F (Apple). Het zoekveld verschijnt rechtsboven in de pdf.
Het boek telt 429 pagina's en het PDF-bestand is 88 mb groot.
Zijn werk werd in 2000 beloond met de Cultuurprijs van de Gemeente Stein.

In 2003 schreef Jo een roman onder de titel "De drie èngele van Aelse"
Drie Elslonaren vertellen in de hemel zoveel goeds over Elsloo dat zij van Petrus toestemming krijgen om op verlof te gaan naar de aarde om het Elsloo van vroeger te vergelijken met het huidige. De roman telt 168 pagina's en het bestand is 24 mb groot.

Wij wensen u veel leesplezier!

 

Foto: De Limburger / Ermindo Armino (embedded)

Er komt een kennis- en informatiecentrum over de Maasvallei in het Streekmuseum in Elsloo. Dit zal, na een verbouwing, worden gehuisvest in de huidige bestuurskamer.

In het centrum is straks informatie te vinden over het ontstaan en de ontwikkeling van de Maasvallei, waarover te weinig bekend is bij de bewoners van nu. Kennis over de 'Gouden Eeuw' van de Maasvaart, de authentieke oude kernen met kastelen en schippersbeurzen en de bewoners door de eeuwen heen is niet bij velen bekend. Het centrum zal de kennis die nu nog aanwezig is delen met het publiek. tegelijkertijd zal het een ontmoetingsplek worden en zal het betrokkenheid en bewustwording genereren bij burgers, recreanten, toeristen en ondernemers.

Er komen visuele en digitale presentaties, een bibliotheek, een werk- en leestafel, een koffiehoek en een minibioscoop. Dit sluit goed aan bij de rest van het museum dat in totaliteit dienst gaat doen als Historiehuis van de Maasvallei. In het museum krijgt men informatie over de historie van de Maasvallei in het algemeen en Elsloo in het bijzonder. Er is aandacht voor landschap, geografie, geologie en cultuurhistorie. Het zal uniek zijn voor de Maasvallei op Nederlandse bodem.

Streekmuseum Elsloo werkt samen met Limburgs Landschap, Domein Elsloo en het Dorpsplatform. De kosten voor het centrum bedragen ongeveer 90.000 euro, die deels worden gedekt met subsidies. In augustus start de voorbereiding en ergens tussen februari en mei volgend jaar moet het bezoekerscentrum open gaan. 

Zie ook artikel in De Limburger van 28.05.2020

U kunt vanaf heden het boek "Aanleg Julianakanaal 1935" gratis lezen / downloaden.

224 pagina's met veel foto's. 
Geschreven door Harie Rouvroye en Louis Schreurs. Eindredactie: Piet Spaan

Een uitgave van Heemkundevereniging Maasstreek uit 1996.
De 1e en enige druk van het boek is al sedert 1996 uitverkocht.

Foto's zijn vrij donker omdat door het professioneel scanbedrijf de nadruk is gelegd op goede leesbaarheid van de tekst. De foto's in het originele boek waren overigens ook al vrij donker.
Heel sporadisch zijn er 2e hands exemplaren op internet te vinden. Gezien de zeldzaamheid worden daar vrij stevige prijzen voor gevraagd.

Hier kunt u nog een powerpoint over de aanleg van het Julianakanaal bekijken >
gebaseerd op bovenstaand boek.

---

Hieronder unieke beelden uit ca 1930 gefilmd op de Scharberg bij Elsloo waar graafwerkzaamheden plaatsvinden voor de aanleg van het Julianakanaal. Een groot deel van de oude kern van Elsloo werd gesloopt en afgegraven.

Streekmuseum Elsloo is een onafhankelijke stichting waarvan het bestuur samen met een conservator en met een team van een 30-tal enthousiaste vrijwilligers de organisatie draait. Zonder hen zou het museum niet kunnen functioneren. De vrijwilligers zijn met een aantal taken belast, zoals:

Ontvangst van bezoekers en gasten
Minimaal twee vrijwilligers zijn tijdens openingstijden aanwezig. Zij geven informatie en gidsen bezoekers door het museum en desgewenst door de historische dorpskern. Deze vrijwilligers werken volgen een rooster en kunnen zelf bepalen hoeveel dagdelen zij inzetbaar zijn.

Rondleiden van bezoekers en schoolklassen
Een aantal vaste vrijwilligers houdt zich bezig met het geven van rondleidingen. Voor iedere aanvraag van een school of groep worden zij speciaal begeleid. Op deze manier heeft het museum vaste groepen van diverse scholen die ieder jaar het museum bezoeken.

Activiteitenteam
Diverse vrijwilligers zijn betrokken bij de realisatie van bijzondere projecten, zoals regelmatige thema-exposities en de nostalgische modeshow. Ook zorgen zij voor de promotie en PR. Deze vrijwilligers kunnen ook projectmatig ingezet worden.

Assisteren bij de opbouw van tentoonstellingen, behoud en beheer
Een aantal vrijwilligers houdt zich bezig met taken zoals het beheer van de collectie, de opbouw van tentoonstellingen, het bijhouden van het klein onderhoud.

Daarnaast zijn er nog andere projecten die door vrijwilligers worden uitgevoerd, waaronder de digitalisering van de collectie.