Als regenrivier kent de Maas vele gezichten en zij heeft zich door de tijd heen her en der verlegd. Op meer plaatsen dan je nu zou vermoeden, was de Maas gemakkelijk oversteekbaar, te voet of met een veerpont. 

In deze minidocumentaire laat landschapshistoricus Martijn Blaas zien hoe door de eeuwen heen de verbindingsmogelijkheden tussen de ene en de andere zijde het leven aan beide oevers hebben bepaald.

Bekijk de documentaire op L1 >

In het Historiehuis van de Maasvallei kunt u een jaar lang een bijzondere expositie over de Bandkeramiekers bezoeken. De expositie met unieke vondsten uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, is ingericht door Ivo van Wijk, mede-auteur van een nieuw boek over de Bandkeramische cultuur.

Boekpresentatie
Het boek werd op 24 juni 2022 in een drukbezocht Maaslandcentrum uitgereikt aan wethouder Van Mulken van Stein en de dochter van wijlen professor Modderman, de man waardoor Elsloo op de archeologische kaart werd gezet. Volgens een van de sprekers, Dr. Jos Bazelmans, Hoofd Archeologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, behoort de Elslose nederzetting van de Bandkeramiekers tot de top-25 van archeologische vondsten in Nederland.

Voorafgaand werd de archeologische geschiedenis van professor Moddermans (en diens voorlopers en opvolgers) in Elsloo samengevat en werden de belangrijkste conclusies uit hun nieuwe boek toegelicht door Ivo van Wijk en Luc Amkreutz.

Hieronder v.l.n.r. mevrouw Modderman, Jos Bazelmans, Ivo van Wijk, wethouder Gina van Mulken, Luc Amkreutz en museumvoorzitter Hugo Luijten.

 

Rolpatronen vroegste boeren onder de loep
Nieuw onderzoek naar oudste grafveld van Nederland in Elsloo
 
Nieuw onderzoek naar grafgiften en botmateriaal uit het oudste grafveld van Nederland (Elsloo, Limburg) levert opmerkelijke informatie op over de klassieke invulling van man-vrouw rolpatronen en de rol van ouderen in de boerensamenleving van de ‘Lineaire Bandkeramiek’, 7000 jaar geleden. Zo blijken grafgiften als vuurstenen pijlpunten, stenen bijlen en maalstenen, die doorgaans strikt aan mannen- of vrouwen worden toegeschreven, in het grafritueel minder sekse-gebonden te zijn dan voorheen gedacht. Daarnaast horen rijke grafgiften vaak bij ouderen, meestal vrouwen, wat op een bijzondere positie binnen de gemeenschap kan duiden. Deze bevindingen betekenen een duidelijke nuance in de rolpatronen van prehistorische mannen als jager, veehoeder, krijger en bouwer en vrouwen als verzorgers en pottenbaksters. De grafgiften uit Elsloo blijken tenslotte niet per definitie de eigendommen van een overledene, maar eerder van de nabestaanden. Dit onderzoek is uitgevoerd door een multidisciplinair team wetenschappers onder leiding van Archol, het Rijksmuseum van Oudheden en de Universiteit Leiden, binnen het programma Kennis voor Archeologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Een selectie vondsten uit het grafveld wordt vanaf 24 juni 2022 een jaar lang tentoongesteld in het Historiehuis van de Maasvallei in Elsloo.
 
Het neolithische grafveld van Elsloo behoort tot de gemeenschappen van de ‘Lineaire Bandkeramiek’, die zich hier en in grote delen van Europa meer dan 7000 jaar geleden als eerste boeren vestigden. In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw zijn er in Elsloo 63 inhumatiegraven en 36-50 crematiegraven opgegraven. Destijds zijn de grafvondsten uitvoerig onderzocht en zijn allerlei monsters genomen van onder meer crematieresten en houtskool.

Video hierboven: Het is 1959 en in het gebied tussen Burg. de Witstraat en de Koolweg worden archeologische opgravingen gedaan naar een Bandkeramiekers-nederzetting. Met de platte "sjöp" (=Limburgs voor schep) worden de contouren van graf 96 blootgelegd door arbeiders totdat de eerste vondsten zichtbaar worden. Vervolgens wordt met fijner gereedschap gewerkt. 1959 - ©I.M. van Wijk (uit erfenis prof. dr. Modderman) / Via RMO

Streekmuseum Elsloo is een onafhankelijke stichting waarvan het bestuur samen met een conservator en met een team van een 30-tal enthousiaste vrijwilligers de organisatie draait. Zonder hen zou het museum niet kunnen functioneren. De vrijwilligers zijn met een aantal taken belast, zoals:

Ontvangst van bezoekers en gasten
Minimaal twee vrijwilligers zijn tijdens openingstijden aanwezig. Zij geven informatie en gidsen bezoekers door het museum en desgewenst door de historische dorpskern. Deze vrijwilligers werken volgen een rooster en kunnen zelf bepalen hoeveel dagdelen zij inzetbaar zijn.

Rondleiden van bezoekers en schoolklassen
Een aantal vaste vrijwilligers houdt zich bezig met het geven van rondleidingen. Voor iedere aanvraag van een school of groep worden zij speciaal begeleid. Op deze manier heeft het museum vaste groepen van diverse scholen die ieder jaar het museum bezoeken.

Activiteitenteam
Diverse vrijwilligers zijn betrokken bij de realisatie van bijzondere projecten, zoals regelmatige thema-exposities en de nostalgische modeshow. Ook zorgen zij voor de promotie en PR. Deze vrijwilligers kunnen ook projectmatig ingezet worden.

Assisteren bij de opbouw van tentoonstellingen, behoud en beheer
Een aantal vrijwilligers houdt zich bezig met taken zoals het beheer van de collectie, de opbouw van tentoonstellingen, het bijhouden van het klein onderhoud.

Daarnaast zijn er nog andere projecten die door vrijwilligers worden uitgevoerd, waaronder de digitalisering van de collectie.