Skip to main content

28. Pamfletten

010280100297  
Informatie pamfletten


Bekijk/download hier onderstaand document (5 pagina's)

PSYCHOLOGISCHE OORLOGVOERING - PROPAGANDA- PAMFLETTEN.
Psychologische oorlogvoering was geen uitvinding van de 20e eeuw. Reeds eeuwen lang werd deze vorm van oorlogvoering toegepast met het doel de weerstandswil van de vijand te breken en de legers te demoraliseren. Voor de verbonden partijen die bezet werden was het doel de moraal te versterken.

Het gebruik van pamfletten die per " luchtpost" werden verspreid werd dan ook vanaf de eerste oorlogsdag -3 September 1939- toegepast. Alle bij de oorlog betrokken partijen gebruikten deze vorm van psychologische oorlogvoering en propaganda. De verspreiding gebeurde aanvankelijk door pakketten pamfletten met de hand uit bommenwerpers te strooien en via verzending per ballon. Per ballon verstuurde pamfletten waren voorzien van een gaatje voor samenhouden. Later werd de methode van pamfletten verspreiden per bommenwerper verfijnd door o.a. de inzet van kartonnen bommen die per stuk 80.000 pamfletten konden bevatten en die op vooraf ingestelde hoogte open scheurden. Hierdoor kon men grotere gebieden bestrijken. Voor gebruik in het frontgebied werd nog een kleinere bom ontwikkeld en gebruikt. De methode met de ballonnen werd de hele oorlog door toegepast. In de nabijheid van de frontlinies werd veel gebruik gemaakt van verspreiding d.m.v. granaten die afgevuurd
werden door kanonnen.

Door de bijzondere ligging van Zuid-Limburg werden hier betrekkelijk weinig Nederlandstalige pamfletten gevonden; maar meer Duitstalige, gedropt door de Geallieerden. Ook Geallieerde pamfletten bestemd voor België kwamen hier regelmatig voor. Voor 10 Mei 1940 werden zelfs enkele Franse pamfletten gevonden die per ballon naar Duitsland onderweg waren.

Vaker loonde een zoektocht de moeite als er in de voorgaande nacht Engelse vliegtuigen passeerden op weg naar Duitsland. De navigatie van de Britten was zeker in de eerste oorlogsjaren niet perfect.
Op 5 Juli 1943 werd Elsloo verrast door een aantal pamfletten die geluidloos neerdwarrelden, getuige bijgaand rapport.
Op 10 Augustus 1943 daalde een ballon in het dorp volgens bijgaand rapport.
Overigens werd bezit van pamfletten door de Duitsers zwaar gestraft. Afhankelijk van de zwaarte van het vergrijp kon de gevangenisstraf 5 tot 15 jaar bedragen.

Na de bevrijding van Zuid-Limburg werden de rollen omgedraaid en de Amerikanen en Britten bestookt met Duitse pamfletten. Overigens gebeurde het gebruik van pamfletten vanaf de geallieerde linies hier ook. Zo werden in Sittard granaten gevuld met pamfletten die bestemd waren voor de Duitse para's die tijdens de operatie Blackcock in Januari 1945 een klein stukje van Zuid-Limburg bezetten en furieus verdedigden.

Gedurende de periode 3 September 1939 en 7 Mei 1945 werden door de geallieerden vanaf Engelse bodem 598 miljard pamfletten overzee gestuurd. De Amerikanen namen hiervan 57 % voor hun rekening; hiermee was een papierhoeveelheid van ongeveer 4000 ton gemoeid.

Daar waar in de index en op de afzonderlijke pagina's vermeld staat:
Engeland-Nederland
Engeland-Duitsland
Engeland-België
Frankrijk-Duitsland
Sovjet Unie-Duitsland
Geallieerden-Duitsland
etc.

is de eerstgenoemde de maker en verspreider van de pamfletten en het tweede is het land of de bezettingsmacht waarboven de pamfletten afgeworpen werden.